Προκλητικη η συλληψη και η νεα παραπομπη σε στρατοδικειο του νεαρου Ελληνα αντιρρησια συνειδησης Μενελαου Εξιογλου

 Βρυξελλες 18 Απριλίου 2013

Ο 30χρονος Έλληνας ιδεολογικός αντιρρησίας συνείδησης Μενέλαος Εξίογλου συνελήφθη σήμερα στο σπίτι του στη Θεσσαλονίκη με την κατηγορία της ανυποταξίας. Ο Μενέλαος Εξίογλου κλήθηκε για στρατιωτική θητεία τον Αύγουστο του 2010 και αρνήθηκε να υπηρετήσει τόσο την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία όσο και την υποκατάστατη πολιτική υπηρεσία, η οποία παραμένει άκρως τιμωρητική και μεροληπτική εις βάρος των αντιρρησιών συνείδησης στην Ελλάδα.

Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ο Μενέλαος Εξίογλου διώκεται. Ακριβώς για τον ίδιο λόγο, καταδικάστηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2012 από το Στρατοδικείο Λάρισας σε ποινή φυλάκισης 4 μηνών με αναστολή ενός έτους, ενώ πρόσφατα του επιβλήθηκε διοικητικό πρόστιμο 6.000 ευρώ για ανυποταξία. Ο Μενέλαος Εξίογλου αναμένεται να μεταχθεί αύριο στην Αθήνα με τη διαδικασία του αυτοφώρου και να οδηγηθεί μεθαύριο ενώπιον στρατιωτικού εισαγγελέα. Εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Γραφείου για την Αντίρρηση Συνείδησης (EBCO) στην Ελλάδα παρακολουθεί την υπόθεση και θα παραστεί στη δίκη του Μενέλαου Εξίογλου.

Εν όψει της νέας αυτής δίκης Έλληνα αντιρρησία συνείδησης, το EBCO καλεί τις ελληνικές αρχές να σταματήσουν τη δίωξη του Μενέλαου Εξίογλου και όλων των άλλων Ελλήνων αντιρρησιών συνείδησης, και να εκπληρώσουν τις διεθνείς υποχρεώσεις της Ελλάδας, με πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους, τόσο στο νόμο όσο και στην πράξη. Το EBCO καταδικάζει έντονα την ελληνική πρακτική της ποινικοποίησης των νεαρών αντιρρησιών συνείδησης. Είναι πια καιρός η Ελλάδα να σεβαστεί τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα. Είναι απλά απαράδεκτο το γεγονός ότι οι νέοι Έλληνες πρέπει να αντιμετωπίζουν διώξεις και ποινές φυλάκισης μόνο και μόνο εξαιτίας της συνείδησής τους, και είναι ακόμα πιο απαράδεκτο το γεγονός ότι πρέπει να προσάγονται ενώπιον στρατοδικείων, παρότι είναι πολίτες, και μάλιστα επαναλαμβανόμενα για την ίδια πράξη. «Πρόκειται για εκδικητικές διώξεις που παραβιάζουν δικαιώματα που κατοχυρώνουν το Σύνταγμα και διεθνείς συμβάσεις με σκοπό την εξόντωση όσων δημόσια και συνειδητά αντιστέκονται στον μιλιταριστικό παραλογισμό. Τα στρατοδικεία ακόμη δικάζουν πολίτες με χειροπέδες, ενώ η Ελλάδα οπισθοδρομεί προς την περίοδο της στρατιωτικής δικτατορίας», δήλωσε σήμερα από τις Βρυξέλλες ο Γενικός Γραμματέας του EBCO Άγγελος Νικολόπουλος.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει αναγνωρίσει ρητά ότι το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης προστατεύεται από το Άρθρο 9 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου περί ελευθερίας σκέψης, συνείδησης και θρησκείας (υπόθεση Bayatyan v. Armenia, αίτηση 23459/03, απόφαση 07/07/2011). Η παραπομπή του Μενέλαου Εξίογλου σε δίκη παραβιάζει, μεταξύ άλλων, το Άρθρο 14.7 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, το οποίο ορίζει ότι «κανένας δεν πρέπει να δικάζεται ή να τιμωρείται ξανά για αδίκημα για το οποίο έχει τελεσίδικα καταδικαστεί ή αθωωθεί σύμφωνα με το δίκαιο και την ποινική διαδικασία κάθε χώρας». Καταστρατηγεί επίσης το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη (Άρθρο 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων), δεδομένου ότι δεν επιτρέπεται να δικάζονται αντιρρησίες συνείδησης, δηλαδή πολίτες, από στρατοδικεία (Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, υπόθεση Ercep v. Turkey, αίτηση 43965/04, απόφαση 22/11/2011 και υπόθεση Feti Demirtaş v. Turkey, αίτηση 5260/07, απόφαση 17/01/2012).

Το 1997, η Ελλάδα ήταν κατά 19 χρόνια η τελευταία από τα τότε κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αναγνώρισε την αντίρρηση συνείδησης στη στρατιωτική θητεία και θέσπισε μια υποκατάστατη πολιτική υπηρεσία για τους αντιρρησίες συνείδησης με το Νόμο 2510/1997. Ο Νόμος 3421/2005 και ο Νόμος 3883/2010 τροποποίησαν ορισμένες από τις διατάξεις του Νόμου 2510/1997, αλλά από πολλές απόψεις ο νόμος υπολείπεται ακόμη των διεθνών προτύπων.
Οι λεπτομερείς ανησυχίες του EBCO για την Ελλάδα αναλύονται στην Υποβολή του EBCO προς την Οικουμενική Περιοδική Αξιολόγηση του ΟΗΕ, 11η σύνοδος της Ομάδας Εργασίας, Μάιος 2011, για την Ελλάδα και στην τελευταία Έκθεση του EBCO προς την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Σεπτέμβριος 2012.